Kedeng Kedeng is verleden tijd: Dassen nemen Brabant over

Een kilometer spoor raast niet meer onder ons door, maar wel een groep dassen. Een dassenburcht onder het spoor van Esch zorgt voor grote verstoring van het treinverkeer. 

Het hele spoort ligt plat tussen Eindhoven en ‘s-Hertogenbosch, omdat er een groep dassen een burcht heeft gebouwd onder het treinspoor. Een keer wat anders dan een kapotte bovenleiding of blaadjes op het spoor, en schattig zien ze er zeker uit (een soort langwerpige hybrid tussen een panda en een stinkdier), maar jammer genoeg zorgt de dassenburcht ook voor een langdurige storing in het treinverkeer. Dat betekent dus massaal met de bus. Maar wat doen die dassen nou precies met hun leven? En waarom zijn ze beschermd?  

De Das 

Dassen leven in groepen van 2 tot 12 dieren, ook wel een clan genoemd. Binnen de clan zijn de dassen goede vrienden met elkaar. Ze wonen met z’n allen in een burcht, deze bestaat uit allerlei gangen onder de grond met kamers aan de uiteindes. Deze kamers maken de dassen comfortabel met nestmateriaal zoals gras, bladeren, mos en varens. En het zijn nou net deze gangen die ervoor zorgen dat het spoor instabiel wordt, en de intercity er niet meer overheen kan kedengedengen. Een das is ook een mooi voorbeeld van een goede buur, zo laat hij allerlei andere dieren in zijn burcht wonen zoals konijnen, muizen en zelfs vossen. Dat is ook niet zo gek, want dassen houden ontzettend van spelen, en doen dit ook met andere dieren!  

Nu vraag je je misschien af, maar waarom gaat die das nou juist onder het spoor wonen, als daar constant treinen overheen razen. Dit heeft een hele logische verklaring. Dassen vinden rust erg belangrijk, en juist naast het spoor vind je weinig mensen, honden en andere verstoringsfactoren. Dat is de hoofdpijn van een razende intercity dus wel waard.  

De das is een roofdier, maar je hoeft er niet bang voor te zijn. Ze zijn een typisch voorbeeld van een scharrelaar, ze lopen luidruchtig rond en alles wat niet snel genoeg kan wegrennen, eten ze op. Hierbij moet je denken aan slakken, kikkers, bessen, egels, ratten, muizen, granen, en het lievelingseten, regenwormen. Een das kan soms wel 200 regenwormen per dag oppeuzelen. Een echte smulpaap dus. 

Beschermde diersoort  

Okay, het is dus wel duidelijk dat de das een leuk dier is met een schattig hoofdje, maar waarom is het een beschermde diersoort? Je raadt het al, dat komt door de mens (de natuurlijke vijand van de das is de wolf en deze is pas net weer terug in Nederland dus die kunnen we niet de schuld geven). In het begin van de 20ste eeuw was het jagen op dassen een populaire sport. Hierdoor is de populatie in Nederland rap gedaald. Vanaf 1942 was er een verbod op het jagen van dassen. Maar er werden hier nog wel vergunningen voor gegeven als er bijvoorbeeld negatieve effecten waren op de landbouw. In 1960 is de jacht daarom echt verboden, omdat er door de vergunningen alsnog te veel dassen gedood werden. Vanaf 2001 wordt niet alleen de das beschermd, maar ook zijn leefgebied. Dit betekent dus ook dat de burchten niet vernietigd mogen worden. Tegenwoordig gaan de meeste dassen dood door verkeersongelukken, 20% van de populatie sterft jaarlijks door aanrijdingen.  

De das en de dassenburcht hebben een belangrijke rol in het ecosysteem en zijn daarom onmisbaar in de Nederlandse natuur. Zo is de das een natuurlijke plaagdierbestrijder. Zo eten ze heel veel insecten (vooral larven) en nesten van ratten en muizen. Ook zijn ze belangrijk voor de verspreiding van zaadjes, want ze eten allerlei vruchten en poepen de zaadjes weer uit. De dassenburcht zelf is belangrijk voor andere dieren, deze maken hier vaak nestjes omdat het een veilige en rustige plek is.  

Hoe nu verder 

Even terug naar de aanleiding van dit dassen betoog, de dassen onder het spoor bij Esch. Wat gaat er met ze gebeuren? In Friesland is er momenteel een zelfde probleem. Daar hebben ze een kunstmatige burcht gebouwd in de hoop dat de dassen zich daarnaartoe verplaatsen. De bedoeling is dat de dassen uit zichzelf hiernaartoe gaan. Als dit niet gebeurt zullen de dassen verdoofd worden en geplaatst worden in de kunstmatige burcht. Ditzelfde plan is uitgevoerd in Brabant. Het lijkt erop alsof de dassen uit zichzelf verplaatst zijn, aangezien er tijdens het uitgraven van de burcht geen dassen tevoorschijn ze gekomen. De Prorail geeft aan dat ze hopen dat het spoor woensdag weer gebruikt kan worden. Ik hoop in ieder geval dat de dasjes even genieten van hun rust, zonder al dat kedengedeng van de intercity’s.